Ważne elementy wykonawcze w procesie stawiania domu prefabrykowanego o konstrukcji szkieletowej

Pierwszą z nich jest właściwe i dokładne wytyczenie budynku. Nie chodzi tu nawet o jego lokalizację na działce (jest to bardzo istotne ze względów prawnych, dla konstrukcji ma jednak mniejsze znaczenie), ale o wzajemne położenie osi konstrukcyjnych, odległości i kąty między nimi. O ile w budynku stawianym w technologii murowej drobne pomyłki i niedokładności można bez większego problemu wyprowadzić w trakcie budowy - o tyle w przypadku domu z gotowych elementów o konstrukcji szkieletowej jest to sprawa krytyczna. Szczególnie, jeśli elementy ścian i stropów domu prefabrykowanego zostały skierowane do produkcji dużo przed wbiciem w ziemię pierwszych łopat. Aby więc wszystkie elementy konstrukcyjne budynku szkieletowego po przywiezieniu mogły zostać precyzyjnie złożone - prace poprzedzające ich montaż muszą zostać wykonane przynajmniej tak samo dokładnie.

Z punktu widzenia prawa budowlanego za wytyczenie budynku na działce odpowiedzialny jest kierownik budowy, który zleca tą czynność uprawnionemu geodecie. W praktyce we wszystko to z reguły zaangażowany jest również inwestor, do którego najczęściej należy wybranie odpowiedniego specjalisty i zatrudnienie go.

Naniesienie na działkę siatki osi przyszłego domu z gotowych elementów o konstrukcji szkieletowej dla dysponującego obecnie niezwykle precyzyjnymi narzędziami geodety nie jest wielkim problemem. Aby jednak mógł to zrobić dokładnie i aby uniknąć okoliczności powodujących pomyłki - warto przeprowadzić prace przygotowawcze polegające na tzw. odhumusowaniu, czyli usunięciu wierzchniej warstwy ziemi. W tym celu należy mniej więcej wyznaczyć teren na którym będzie stał budynek szkieletowy, dołożyć odpowiedni margines (przynajmniej około półtora metra, ale warto nieco więcej) i usunąć z tego obszaru warstwę humusu, pozostawiając wstępnie wypoziomowaną i względnie równą płaszczyznę płytkiego wykopu (jego głębokość z reguły nie przekracza 50cm). Dopiero na tak przygotowanym placu zostaną nabite tzw. ławice, czyli poziome deski mocowane do stabilnie wbitych w ziemię palików, wyznaczające zniwelowaną płaszczyznę (najczęściej tak zwany poziom zero). Do nich z kolei przymocowane zostaną tzw. ławy sznurkowe lub drutowe, wyznaczające położenie osi konstrukcyjnych budynku szkieletowego.

Jak łatwo się domyślić - kilka elementów w tej operacji jest szczególnie wrażliwych. Po pierwsze więc - należy dobrze sprawdzić stabilność wbitych w ziemię palików. Jeśli któryś z nich nie będzie trzymał się wystarczająco mocno, grozi to przesunięciem wyznaczonych osi. Po drugie - sprawdzić poziomicą wypoziomowanie ławic i samych ław drutowych. Po trzecie w końcu - po zakończeniu pracy przez geodetów należy uważnie sprawdzić wzajemne położenie wszystkich osi i porównać je z projektem konstrukcji budynku szkieletowego. Warto pamiętać o kontrolnym sprawdzeniu także długości przekątnych, co umożliwi weryfikację kątów. Jeśli osie mają być do siebie prostopadłe, czyli wyznaczać prostokątne pola - długości przekątnych nie trzeba nawet porównywać z projektem. Wystarczy sprawdzić, czy są one dokładnie takie same. Jeśli tak będzie, mamy pewność że wartość wszystkich kątów wynosi dokładnie 90°. Po zakończeniu tej operacji warto przeprowadzić ją jeszcze raz.

Jeśli wytyczanie osi przebiegło sprawnie i jesteśmy pewni ich dokładności - pozostał nam w zasadzie jeden element krytyczny z punktu widzenia budowy domu z prefabrykatów o konstrukcji szkieletowej. Jest to rozprowadzenie instalacji pod płytą posadzkową lub fundamentową. Sprawa jest znacząco prostsza jeśli stosujemy posadzkę podniesioną, przy której pod posadzką parteru (będącą w tym wypadku również konstrukcją szkieletową) pozostaje dostępna przez cały czas, wentylowana przestrzeń dająca pełen dostęp do instalacji. Z reguły jednak jest to cementowa płyta posadzkowa bądź nawet żelbetowa płyta fundamentowa. W każdym z tych wypadków dostęp do umieszczonych pod nimi instalacji jest znacząco utrudniony. Punkty, w których instalacje przechodzą przez posadzkę parteru są więc po ich wykonaniu niezwykle trudne do modyfikacji, a ich rozmieszczenie niezgodnie z projektem będzie dużym utrudnieniem w montażu precyzyjnej struktury konstrukcji budynku szkieletowego. Dotyczy to zwłaszcza instalacji kanalizacyjnej. Po jej ułożeniu należy więc bardzo precyzyjnie porównać z projektem położenie wszystkich wpustów względem wyznaczonych osi budynku. To samo dotyczy np. instalacji centralnego odkurzacza lub doprowadzenia powietrza do kominka. Instalacja wodna, a tym bardziej elektryczna, są znacznie łatwiejsze do ewentualnej modyfikacji, a ich ilość pod posadzką znacznie mniejsza, są więc z punktu widzenia konstrukcji szkieletowej znacznie mniejszym problemem. 

Krytycznymi elementami w trakcie stawiania domu z prefabrykatów w konstrukcji szkieletowej są wszystkie jego elementy nie-szkieletowe. Wynika to przede wszystkim z faktu, że prefabrykowane elementy konstrukcyjne domu, czyli ścian, dachu czy stropów są wykonane ze zdecydowanie większą precyzją niż jest w stanie osiągnąć jakakolwiek technologia murowa. Podobna dokładność jest więc niezbędna również przy tyczeniu osi, układaniu instalacji pod posadzką parteru czy też wykonywaniu fundamentów domu z prefabrykatów o konstrukcji szkieletowej. Efektem jest jednak niemal wzorcowo precyzyjny budynek - co z kolei będzie procentować zarówno przy zamawianiu stolarki okiennej i drzwiowej, jak i przy wykańczaniu czy meblowaniu pomieszczeń, a także długo później w trakcie użytkowania domu prefabrykowanego.

Więcej na temat budownictwa szkieletowego przeczytasz w artykule Budownictwo szkieletowe - kiedy warto rozważyć postawienie domu w tej technologii.